Thursday, 23 July 2015

Na gou manpha pen

Na Go Manpha Pen, tang-1
 Sum-le-pai thu i kikupna ah a kihello theilo pen go (asset) leh bat (liabilities) ahihi. Asset pen ZoDictionary in “(n) van neih, neih leh lam zuak theih inn, huan, logamte” ci hi. A tom in sum suah theih i gote ahihi.I gensa bang in i innsung leh mimal sum-le-pai zeekna ah a kicing zaw leh a nuam zaw nuntakna i lunggulh leh i septheih nam nih om hi – i sum zatzah khiam ding, ahih kei leh, i sum muhna khangsak ding.  Tuni in i sum muhna khan zia ding khat kikum ni. Tu laitak na go manphapen leh lianpen in i sepna (job) ahihi.Bang hang in i sepna i go manpha pen hiam, cih en ni.Nasepna Manphatna Nam 5Na sepna in, na hihna ahihi: Na sepna in nang hihna (identity) hong pia hi.  Na ut in na ut kei zong in,  mite in na nasepna in hong ciamteh ding uhi.  Sazuakpa, mehzuakpa, Sangsiapa, Doctorpa, Siapa, ci-in i sepna hang in min hong kipia a, tuate i hihna hong suak hi.Na sepna in na nuntakna dinmun lak hi: Nasep pawlkhat ah sum tamlo a, sum tamna nasep zong om veve hi.  Tua man in, na sepna in na nuntakna dinmun (living standard) hong lak hi. Kumpi nasem na hih leh na ngawl kei ding a, na hau kei ding hi. Nangma mimal na sem na hih leh na hau mahmah thei a, zong na ngawl thei ding hi.Na nuntakzia lak hi: Na nasep pen laigelh hiam, lai tawh kisai khat peuh ahih leh, sabuai tawh a ki gamla ngei mello khat na hi ding hi.  Thu ngaihsunsun mi khat zong na hi ding hi. Galkap khat na hih leh sabuai cih thadah, innsung ah zong na om man kei ding hi. Ngaihsutna sang in sepkhiatna na ki-vazaw ding hi.  Na sepna hang in khualzin kisam den hiam, ahih kei leh, khua khat sung ah om den ding khat na hi hiam, cih pen na sepna in sai hi.Na innkuan vakna sum naak hi: Na nasep in na sum naak hi a, tualo in sum na nei kei ding hi.  Tua man in, manpha mahmah hi. Na summuhte tawh ne in na dawn a, silh-le-ten, inn-le-lo hong pia hi.  Tua bek hilo in na innkuanpihte na vaak a, na tate mailam nuntak nading leh pilna-siamna neih na ding in saang na kahsak hi. Na sepna hang bek ahihi.Na mailam nuntakna ding hi: I sepna tawh kituak in i mailam nuntakna zia ding nangawn genkholh theih hi. Na nasepna ah na khantohna (prospects) a tam/om hiam? Na sepna organisation/company a liat le neu in zong sai ding hi. Sumbuuk ngak khat na hih leh manager ciang na khangto thei kha ding a, tua tung ah a sumbuuk neite hi kha ding hi.I sepna in i nuntakna ah thu tampi leh i nuntakzia nangawn sai mahmah hi.  Tua man in nasepna khat peuhpeuh pen saupi muhna leh ngimna tawh a zong lai ding te in zon ding ahihi. I mimal lunglutna leh siamna i neihte tawh zong a kituak hiam cih pen ettel mahmah kisam hi.  Tulaitak i nuntakna leh i mailam nuntakna nangawn pen i sepna ah kinga mahmah hi.  Tua man in i sepna bang ci leh a manphapen a zang ding cih leh i sepna bang ci manphatzaw sak lai ding cih zong ngaihsut ding a thupi khat i ka tuat hi.Mangkam in, actively manage your career cih khat om hi. I sepna pen nisim va kuan ding a, a kha cin ciang sum la cih bek tawh hi theilo hi. Na nasepna ah khantohna (promotion/increment) na sepzah tawh kituak na ngah ding pen a kilawm leh a hoih khat ahihi.  Tua ding in nang mah in tupna leh ngimna na neih ding ahihi.  Na nasepna na kep ding leh na puah ding ahihi.I sepna a manphatzawk nading in lampi nam nih om hi:Promotion – ZoDictionary in, kahtohna, khantohsakna, za khanna ci-in gelh hi.Increment - ZoDictionary in, sum ngahzah khanna, khasum khanna ci leuleu hi.A tangpi in za khanna leh khasum khanna pen kizui zel hi.  Ahizong in, kizui teitei ding cihna hi tuanlo hi. Za i cih pen sum a tamzawk man bek in a kideih hilo a, a tung a i nasepna manphatzia nam 5 i gente hang zong ahihi. Khasum khanna in za khanna a zui kei zong in lungkimna leh hihna lianzaw, thupizaw hong pia thei hi.Za Khanna leh Khasum Khanna Bang Ci Ngah Ding Tup-le-ngim kician nei in: Midangte tawh kiteh ding hilo a, ei-le-ei kiteh ding ahihi. Tu’n sepna nei na hih leh na maban bang hi ding a, koi ciang kalsuan ding na hiam cih ngimna leh tupna nei in.  Sepna nei ta’ng ci’n kilungmuang sak, kilungkim bawl kei in.  Na tupna leh ngimna zahzah in na za khang in, na khasum leh na nuntakna khangto ding hi. Na managerte leh siate na ngimna, na lungulhna a kilawm leh kituak in theihsak in.  Amau zong mi muanhuai leh makai ding a zong tawntung uh ahihi.  Na company neite in mi gina leh muanhuai kisam uhi.Na sep ding val sem in: Na sep ding (tavuan) zo mahmah in.  A val in zong sem lel in.  Manager na lunggulh leh manager khat i nasep zah sem in, siam sawm in. Hih kei sep ding hi kei cih nei kei in.  Za khanna ding leh khasum khanna ding in na za tawh kituaklo liang in na nasep kisam hi.  Na tungsiahte in hong mu in hong pakta ding uh a, za khanna hong pia ding uhi.Na tungsiahte theisak in: A tung a i gente na tungsiahte na theihsak kei leh phatuamlo thei hi.  Na ngimna, na lunggulhna, na nasepna khempeuh (a diak in a hoih leh a val na sep peuhmah) na siate, na managerte lak in theihsak in.  Zomite pen a tangpi i hoihna lam gen ding haksa kisa hi.  I company makaite, a neite, leh managerte in i sepna khempeuh hong theilo uhi.  Tua man in eimah mah in i lak ding leh i theihsak kisam hi.  Na lawmte’n zong nang nasep hong gensaklo ding uhi.  Nangmah in na sepna ah za khanna leh khasum khanna ding tavuan na lak ding ahihi.  Na managerte vaihawm ding ngak kisam denlo hi!Ngen in!: Na sep ding val sem in, na tungsiahte na theihsak khit nangawn ciang in za khanna leh khasum khanna na ngah kei lailai leh na nget ding ahihi.  Ngen in hong ki pia ding hi cih phawk in.  I managerte leh siate in i manphatna phawklo thei uhi.  Tua bang a na nget ciang in, na siate in bang hang na za khansak ding ka hiam hong ci kha ding hi.  Bang hang na khasum khang tuam ding hiam, na lawmte a zong khanglo pi, hong ci thei hi.  Tua ciang in nang na citna, na siamna, na septheihnate na lak ding hi.  Kam nem tak leh maitai tak in na gen ding hi.  Hehna in hehna leh thangpaihna bekmah piangsak hi.Hong kipia kei leh e? Na za hong ki khansak kei a, na khasum hong kikhan sak pah kei leh, bangteng sem leng ka za khangthei ding hiam cih na siate dong lel in.  Za khan ding na deihna, lunggulhna kilang ding a, a sem ngap, a kithalawh ngap mahmah na hihna kilang ding hi.  Na siate’n hong gen pahloh hang uh, hong pakta giugiau khin ta ding uhi.  Na za khan ding leh khasum khan ding pen a hun bek in sam hi thei hi.I leitung go manphapen i sepna, a manphazaw leh a thupizaw a i bawl ding, i zat ding pen Pasian deihna tawh zong kituak hi.  Talent hong kipiate a zah tampi a khangsak ding leh meetsak ding i tavuan ahihi.

Na gou manpha tang-2

Khatveivei, i sepna ah haksatna tampi kituak thei hi. Lawh (khasum) a khan ding bang a khanglo; hihna (position) i deih bang in khanglo ahih-kei-leh office sung a i seppihte tawh kituaklohna hang leh i makaite (management) in i deih bang hong kinloh ciang in bangzahta in thanuam in i hahkat hang in phattuamlo thei hi.Tua hun ciang in i sepna company/organisation laih lo buang kilungkim thei nawnlo hi.Sepna zong kik ding kithawikholhnaAmasapen in i sepna khawl pah tawp pah ding hilo hi. I lungkimlohnate i theihsak zawh ciang nangawn a hong thudon kei uh zong in, limtak in sep tohtoh lai ding ahihi.  Bang hang hiam cih leh, i khasum kisam veve lai hang a, i company pan i tawp ciang experience/recommendation certificate i sepna thak ah kisam thei hi. Lungkim tak leh piciang tak a kikhawl ding ahihi.  Tua ciang India context ah, company khat ah kum nga (5) val na sep peuhmah leh gratuity om thei hi.  Tua ciang PF ahizong sum na ngah ding omlai ding hi.Tawp i sawm ni kipan in i resume/biodate ahizong puah ding in, company i deih zawk a omte kiang ah lak in, interview va pai in, sepna thak sem khawm mah in zon ding ahihi.  Na muhpahloh hang sepna khat neilai lel na hihman in kinawh zon kisam hi.Pilvang tak leh mailam saupi etna tawh sepna thak zon ding ahihi.  I sepna ah i tuahkhak nuamlo i sakte i tuah kiklohna ding in ngentel leh pilvang tak in i company etna sittel ding ahihi.Sepna bangci zon ding I company/organisation lui sang a hoihzaw: Sepna thak i zon ciang in  i sepna lui sang in a hoihzaw kizon hamtang ding ahihi. Company ‘brand’ minthang zaw leh management kician zaw deihhuai hi. I sepna company in zong a thupi hileh mite’n zong thupi sim in, tua sang a manphazaw lai, ei-le-ei kithupi simna, lungkimna leh kimuanna hong pia thei hi.  Kilian sak ding cihna hilo in, self-respect (ei-le-ei kizahtakna) i neih theih ding thupi zaw hi.I hihna sang sangzaw/hoihzaw: I sepna i laih ciang in i hihna lui sang in a sangzaw zon hamtang dingahihi.  Company a lian zaw leh brand lianzaw bek hilo in nangmah mimal hihna (position/rank) hoih zaw omna zong in.  Tua bang in khangtohna leh picinna hong pia hi.Lawh/khasum leh benefits hoihzaw: Company khempeuh ah benefits kibanglo hi.  Company pawlkhat in a nasemte uh thupi simlo uh a, pawlkhat in a nasemte manphatna tel cian mahmah uhi.  Best employer of the …..cih bang minphatna a ngah company-te ah sepna zong in.  Tuate na hoihzaw hamtang ding uh a, a nasemte khantoh na ding leh siamna (skills) sinna zong sum tampi bei mah in hong pantah ding uh a, tua in nang siamna leh manphatna hong khangsak ding hi.A tungate sang a kisam zawlai khat: A tunga i gente sepna khat pan lungkim (nawn)lo a sepna thak na zong ciang a kisam mahmah vive ahihi.  Ahizong in tua teng thum sangin nangma lungkimna leh lunggulhna thupi zaw lai hi. Nang lunglut lam nasepna, nang siamna lam nasepna ngah peuh leteh a dang thumte bangmah hilo zaw hi.Eimah tawh kituak nasepna muh ding leh neih ding a thupi khat in ka tuat hi. Bang hang hiam cih leh, i sepna mun ah ni khat nai 12 sung bang hun kibeisak a, i nuntakna tamzaw hun i sepna a bei hi.  I sepna ah tuabang in hun ki bei napiin, sum tamman leh za hoih man bek tawh lungkimlo leh lunglutlo pi in va sem lehang ei a ding in (lung)gimna leh thangpaihna hong tun veve ding hi.

Tate laisim bangci lunglut sakzo ding

Pilna bekmah ikhantoh pihding hi

Leitung nuntakna

Hih simlei ka nuntakna sung ah haksatna tuam tuam in kei hong hual den a, khat vei vei pai na ding mel zong theilo in ka om hi. Buaina leh haksatna hong tam deuh deuh a, nuntakna ah hong panpih ding ngai in ka kun hi. Thu ngen in Topa ka sam a, a hi zong in dai di de hi. Lauh na tampi in hong tuam beh zaw sawp hi. Hih lungkhamna tuipi hual sung ah tum ding hita ing cih ka lungsim in ka ngaihsut ciang in Launa tawh ka ki dim hi. Ka nuntakna in Tuipi lian mah mah lai zang a a awm tembaw a tum ding bang hi a, lametna ten hong taisan in sih ding a ngak bek tawh kibang ta ing. Sihna in kei hong tuam kha zen leh ka kha in kawi lam a zuan mawk tam? Lung muan huai lo hi. Mite muhna a hoih mah mah, pau banglo tawh kibang a awm pen baih mah mah a, ahi zong ka kha nuntakna in a neih loh khat awm lai hi ciin ka ngaihsun hi. Tua bang lamet bei a ka awm lai tak in ka lungsim sung ah hong hopih khat awm a, tua in bang gen hiam cih leh tua bang haksatna leh buaina te’n hong tuam lai nangawn in ka Topa pen keimah ah awm den a, haksatna bang bang thuak mah tase leng hong huh ding in ka tembaw ah om den hi. Ahi zongin ken ka lungsim gim na leh haksatna, buaina te ka tuah ciang lauhna bek en in, hong huh ding Topa phawng lo in keima pilna leh siamna tawh tua haksatna te zoh sawm kha ing, ahi zong in ka lauhna tungtawn pan Topa ka sap tak ciang in amah in hong huh a, launa tui hual pan hong honkhia in lungmuan na hong pia hi. Amah a muang mite Topa’n it a, amau te panpih ding in om den hi.

Gualzawhna

Thu um mi (kristian) ih nuntakna leh i kalsuan na ah khatvei vei upna hong kiam in, haksatna in huihpi bang a hong nawk ciang nidang bangin kikhawp, thunget, laisiangtho sim leh Pasian phat nawpna te hong bei a. Nidang laia paulap cing hetlo khawng kikhop loh nading a paulap dingin hong   lemtang mah mah in, midang te nuntakna tak pana ei ki teh in a cin lohna uh ih theihna tak pan “amau zong tua ci lel e” ciin ei le ei ih ki lungmuang sak tawm a, ih muh theih le khoih theih te tawh lungnawpna i zong kha zel hi. Ahi zong in hih bang hun hong tun ciang a ki puahphat or ki bawlphat a sawm lo mite in Khasiangtho dah sak in, a nuntakna a ngeina bang thei nawnlo a a mai mang mi tampi tak awm khin hi.Khamtheih guihtheih tawh nakpi taka a ki diah ngei numei khat in “Topa aw kei pen khial ing, upna hat a neilo mi hiing, ka haksatna leh ka mawhna te tampi hi, himah tase leh nang lo ngal belh ding leh muan ding nei tuan keng, hong deih nawn kei ni teh ahi zong in nang kawng len den ding a, kong khahsuah nawn kei ding hi”! Ciin hong kap khia in Pasian maiah thungen a, a hong ki aap tak ciang in a thungetna leh Topa mai a a kipiak na pen Topan sang in tuni in mun tuam tuam ah Pasian mizat hong suak hi. Pasian a muang a, Pasian deihna bang a gamtat sawm a, pasian a ding a a kipia khia mite Topa’n lamsang zel hi.Ze etna huihpi leh leitung lungnawpna tampi ten thu um mi (christian) te hong hual cianga GUALZAWHNA (zeisu) a len den mite’n:-Zeisu Topa ka lungdamna hi inKa nuntakna ah hong awmpih a hong makai ding in Zeisu nang kong deih hiKa nuntakna khempeuh nang a hiNang a ding a muan huai den dingin kong kipia a, Nang kong it den ding hiCiin a Topa phat in, nisim gualzawhna la sa den uh hi.

Topan bang hihdingin hong deih hiam

Topan mi khempeuh kiang ah talent (hih theihna/siamna) a pia hi. A hih hang ih talent pen kibang kim lo a, ahi zong in mi khat peuh in na khat peuh peuh sep theihna i nei tek hi. Ih pilna leh i siamna pen tuam tek ahih man in talent lian pen leh hoih pen om theilo ding hi. Bang hang hiam cih leh i hih theih na ciat ah ki hoih tek a, ki en neu ding om lo hi hang.Tuni in ah hih theih (talent) bang nei na hi hiam? Pilna, siamna nei in lai tan sang kah in siam sinna lampi ah hat mah mah in, pil mah mah na hi hiam? A hih kei leh Business (van zuak) lam siam in van zuak dan, lei dan leh sum lak dan siam na hi hiam? Na hihna khempeuh ah mite sanga siam zaw leh pil zaw zawng hi kha ni teh. Ahih hang ki phasak in a siamlo zaw leh a hat lo zaw te simmawh mawk kei in. Bang hang hiam cih leh na talent te Topa hong piak sa hi a, Topa deih na bang a zat pen na hih ding ahi hi.Paunak 3:5-8 ah hi ciin ki gelh hi ” Na lungsim khempeuh tawh Topa muang in la, nang theihna suang kei in, Na hihna khempeuh ah amah phawk in; tua hi leh lampi man hong lak ding hi.  Nangmah mah a pil in ki ngaihsun tawm kei in la, a sia pel in. Tua hi leh nang a dingin damna zatui tawh kibang ding a, na meimate dam sak in, na natna te dam sak ding hi”.Tua ahih man in, Paunak sung a hong hilh mah bang a, eimau mah mah ki pil sak tawm lova, i hihna khempeuh leh i nusim nuntak na ah ih Topa Pasian pen i lungsim khempeuh tawh i muan ding ki sam hi. Amah pen eite hong bawl pa hi a, amah lo in ki nungta zo lo hi. Bangzah ta a pilna, Siamna leh hauhna i nei phial ta zawng eima pilna leh siam na suang lova, tua pilna a hong pia Topa mah lungsim khempeuh tawh i muan ding pen Topa deihna hi. Ih nuntakna, i pilna leh siamna, hauhna te a hong pia ih Pasian bek mah hi a, a ut a leh lakik thei hi.Tua ahih man in ei leh ei hoih i kisak na leh ih lungsim hoihlo te Pai khia in Topa bek mah muang ni.

Naupang pattah zia

Mihing pen ki thuhilh leh kipattah tang tang a kulte ihi hi.A diakin a hoih lam na te kihilh ki tangsam pha deuh hi.A sia lam bel kihilh luat kul lo in kizui thei ziau lel hi.Mi picing khat i suah theih na dingin naupan lai maha ki pattah zek a kul na hi mawk hi.Bang hang hiam cih leh gol khit nunga ki thuzawh ding pen baih nawn lo hi.Tua ahih manin i ta i naute mi picing khat a hong suah theih nang un i hilha i pattah ding pen nu leh pate mawh puakna ahi hi.Naupangte hoih taka i pantah theih nangin naupangte lungsim paizia hoih taka I theih phawt kisam hi.Naupang cih ciang a lungsim a pumpi uh naupang takpi hi.Tua ahih manin picing dana lamet ding hi zen zen lo hi.Pawl khat in naupang thuhilh sun sun le uh tai leh sat thuah pah mawk uh hi.Tua ding hi lo in zawl siama a lungdam lai tak ua thuhilh ding hi zaw hi.Naupangte thulunglut sung pen sawt het lo hi.Thusawt veipi na gen hang mangngilh pah ding uhhi.Pawl khat leu leu in lah it lua liangin zong sat ngam lo ahih manun naupangte kingek sak nuam lel uh hi.Tuabang dan lah hoih lo leu leu hi.A hoihbek khat theih siamding hoih hi.Naupangte a neu lai mah un kammal kilawm zat sak pah ding ahi hi.Kamsiam pen hoih tawn tung hi.Mikhat peuh a sap nang man taka a sap theih nangun makaih ding ahi hi.Hamsia khong a zakna uah tamzat ding hi lo hi.Bang hang hiam cih leh hong zui pah lian ding uh hi.Naupangte in a etteh masak pen uh nu leh pa ahih manin nu leh pa pilvan kisam hi.Naupangte’ muhna lim limah kam kisel,leh kihehsak ngei lo ding.Gamtat kilawm zong naupan lai mah a sinsak ding ahi hi.Liat khit ciang pen peuh kizum ngaihsut pian mawk hi.Naupangte anneekna mun leh mipi laka awmdan kisin sak huai hi.Siangtho gamtat zong kisinsak ding ahi hi.Na khat peuh peuh ahih khialh uh ciang tai ding mah hi.Naupangte tungah i kampaute hih picin tei tei ding hoih hi.”hong sat ding ka hi” na cih leh sat takpi lel in.I kampau banga i awm loh ciang a ngeina danin tuat thei mawk uh hi.Naupangte pen thudot a hat mah mah hun lai uh awm hi.Hibang hun ciang cimtak mawk loa limtaka hilh ding ahi hi.Hibang pana a theih te uh ‘neu thu mangmawh’ ciin sawt veipi ciamteh thei uh hi.Tua ahihmanin hibang hun sungin thuhoih a nuntakna uh a makaih thei ding hilh khak ding thupi hi.Naupangte a neu lai un i deihna lam lam ah pantah thei hi hang.Gentehna in hangsan dinga i deihte launa lam peuhmah theisak vet lo ding.Sikha khong peuh tawh khem ngeilo ding.Tua hi leh meidawi lo ding uh hi.A uk ding uleh a lunglut nang ua i deihte nangawn a lungsimuah kiguan thei hi.Cihnopna ah kimawlna lam tawh a kipantah leh a khangkhia khat in pen kimawlna mah hong uk to pah ding hi.Tua ahihmanin naupangte pattah ding pen I mawh puakna ahih lam phawk thak ni.Naupang khat a neulai in lampi man tawnsak lecin a teek dongin lampial nawn lo ding hi.

Pilna,siamna

Thalkap siamte’n tua thaltang tawh muibun ding a,mazang ding uh hi. Pahtawina leh lungdamna ciktui bangin phul ding hi. Dahna leh hagawina,guallehna leh tuantualna a suaksak thaltawimi pen thal lawng sunga thaltang zangkhial ahih man in maizum in a om ding a kilawm ahi hi. Thaltawi mi nih in a zatzia a kibatloh mah bangin nanglekei in zong Thallawng sunga thaltang a bang khangnote bang ci pattah i hi hiam!  ‘Thallam cilsial ei tung hong tu kik’. Thallawng sunga thaltang leh khangnote nang khutsungah a om lam phawk gige in. Thallawng sunga thaltang pen a  tawite khut sungah, a tukna ding mun kinga hi.

Khat vei vei ka ngaih su sut ciang tu laitak i pilna i siamna sindan leh tu laitak khan tohna pen nakpi tak in kigamla ta a, khang lui luata sa ingh. Pilna siamna sin i cih tak ciangin kiphat sak kiliatsakna ding leh mi neumuh na ding a, a kisin hi zenzen lo-a, nun tak theihna ding  leh nuntak zawh na dingin pilna siamna kisin hizaw hi. Mi demna ding leh mikap nading in pilna siamna a kisin hi lo a, leitung khantohna tawh ki zui in nuntak dan i siam theihna dingin pilna siamna a kisin hizaw hi. Tu hun khan tohna sung ah pilna siamna leitung degree sang  pipi a ngah mi kitam mahmah napi’n pilna siamna a zang thei lo, a nuntakpih theilo mi elzen in kiom ta mawk hi. Bang hang hi ding a hi hiam?Hih pen i sin dan pilna siamna lampi pen luilua ta a lampi thak a kisialna lam zuat hun ta hi ding a hi hiam? A hih kei leh pilna siamna a sin mite in pil ding leh siam ding sangin degree ngah ding thupisak zaw kha hi ding a hiam? Tua ahih kei leh pil pipi siam pipi in gam leh lei a uk leh gam leh minam te in a pil a siamna te uh zatkhuan pia lo zaw hi ding a hi hiam? Tua ahih leh i gam i minam in khangno mi pil misiam a khangto ding deih lo in a khe uh tawh a sikcip nuamden hizaw ding ahi hiam? Tu hun tak ciangin khangnote in damdam in sum leh pai sangin pilna siamna a thupit lam hong thei zaw deuh deuh ta uh a hih manin a pil a siam khangno  tampi nasep nei lo in lamkim lampam ah zulesa tawh ki diah in nasep a neih loh manun cim in, zusai bang lo saitengah a sukvah a tovah uh hi lel mawk hi. Deihsakna leh itna ,hehpihna tawh hih khangno mangthang te en leng i gamlelei a uk zo ding, a puah zo ding, a khangto sak zo ding mi vive uh ahih manin pammaih mahmah hi. Gamlelei in a neih van manpha penpen  khangnote hi a, i makaih zawh leh gamlelei a dingin khamlengun sang manpha zaw ding hi. I makaih zawh kei a, a khantohna ding uh i hazat ngeingei  leh, hih khangnote hong  ki sia leh gammi khempeuh a siasak zo hong suak ding uh a, a tawpna ah mi khem peuh hong linglawng sak, hong sukha veve ding hi. Leitung i cih pen mikhempeuh ei guak-a, a ki nungta thei hi peuhmah lo in, khat hangin khat nungta in, khant hang mah in khat a khangto thei bek ahi hi. Mihing a kicing kim  a paubang lo kuamah kiom lo a, nih leh thum i hih theihna a kigawm ciang bekin a hoih pen a pha pen a piang thei bek ahi hi.Tua ahih manin tulaitak a hong khang to khangnote i thudon kei a, i makaihnop kei leh tulaitak a nupi papite teek leh guai lam a ma nawh tek a hih manin khangno gina lo tampi hangin mibup nuntakna hong  kisu buai kha ding hi. I gam i lei in a neih a manpha penpen khangnote a ki zang thei lo, a gina lo, kimanna a nei lo mi hong suah loh nading in tu ni hih i khangnote lungtang sung ah a man pha pen pen khaici tuhkhol ni. Ni khat ni ciang ei mau mah in a at kik ding mah ihi hi.

SAWBUAYISHIN

World Sawbua Thupuak/facebook/group/https://www.facebook.com/groups/772388949543920/
Sawbuayishin khua kipawlna/malaysia pan,https://www.facebook.com/groups/338178606286069/
Sawbuayishinvontawi(dammaw)-facebook/group/https://www.facebook.com/groups/726530260718545/
Sawbua-yishin khua kiim leh paam maante/https://plus.google.com/collection/U6YEg
Suabuayishin khuahun/https://m.facebook.com/profile.php?id=1592291441034342